MENU
Pałac w Siemianówce - kolumnada od wewnątrz.

Dodał: marko° - Data: 2019-12-16 18:55:56 - Odsłon: 2167
Rok 1912


Siemianówka od XIV wieku była własnością królów polskich, którzy oddawali ją w dzierżawę różnym przedstawicielom szlachty. Dzierżawcy ci pobierali od mieszkańców w imieniu króla dziesięcinę i inne powinności, sami też stali się właścicielami pokaźnego folwarku na terenie wsi. Niewiele wiemy na temat wyglądu dawnych siedzib sołtysów siemianowskich. W „Lustracji województwa ruskiego” z lat 1661-65 czytamy: „Dworek jest w tej wsi, który teraźniejszy pan dzierżawca (był nim wtedy Michał Moszkowski, miecznik przemyski) budować począł. W tym dworku izdeb trzy, sień, sklepy dwa murowane, stajnia na kilkanaście koni i obora.” Za czasów Jana III Sobieskiego Siemianówka znalazła się w posiadaniu zastawnym rodziny Potockich herbu Pilawa. Około roku 1760 Józef i Pelagia Potoccy zbudowali pałac wraz z przylegającymi budynkami gospodarczymi, mieszkaniami dla dworskich urzędników i służby oraz zabudowaniami o przeznaczeniu ogólnym, a wokół nich zasadzono obszerny park. Pałac w Siemianówce wybudowano w stylu panującego wówczas klasycyzmu, z pewnymi reminescencjami willi włoskich. Był on budowlą murowaną, parterową, jedenastoosiową o planie prostokąta, długości 38 m i szerokości 17 m, wzniesioną na kamiennym fundamencie. Przy trójosiowej środkowej części fasady wydzielonej pilastrami znajdował się mocno ku przodowi wysunięty portyk o czterech, parami ustawionych panelowych kolumnach jońskich. Posągi postaci mitologicznych ponadnaturalnej wielkości stały w czterech załomach murów głównego pałacu i skrzydeł. Pałac mieścił około dwudziestu różnej wielkości pokoi w symetrycznym układzie amfiladowym. Bramy wjazdowej do parku strzegły dwa potężne lwy, ustawione na wysokich postumentach. W 1828 roku Siemianówkę wraz z pałacem nabywa Antoni von Kriegshaber, neofita, kupiec i fabrykant, który w 1808 roku otrzymał od cesarza austriackiego herb i tytuł rycerski za dostawy dla wojska w czasie wojny tureckiej. W 1860 roku w pałacu zamieszkuje jego syn Henryk, który w 1870 roku sprzedaje majątek Ottonowi Hausnerowi, spolonizowanemu Niemcowi, posłowi na Sejm i pisarzowi. W 1885 roku Siemianówkę nabywa Dawid Abrahamowicz, znany w Galicji polityk i filantrop. W 1911 roku właścicielem pałacu zostaje Kazimierz Sulatycki herbu Sas, dawny właściciel majątku w powiecie mohylewskim na Podolu, który w 1910 r. odsprzedał był rosyjskiemu generałowi Ustinowowi. Za jego czasów dwór siemianowski coraz bardziej zaczął chylić się ku upadkowi: folwark nie przynosił spodziewanych zysków, a zadłużenie rosło, brakowało pieniędzy choćby na przeprowadzenie koniecznych prac remontowych w pałacu. W czasie pierwszej wojny światowej stacjonujący w Siemianówce Rosjanie urządzają we dworze szpital polowy, a na odchodnym pałac ... podpalają. Nie nadaje się już on do zamieszkania i właściciele przenoszą się do jednej z oficyn zwanej Kantorem. W 1929 roku zagrzybione mury wraz z uszkodzonym dachem zostają rozebrane. Park dworski służył jeszcze mieszkańcom Siemianówki w dwudziestoleciu międzywojennym jako miejsce zabaw tanecznych, festynów i loterii fantowych, ale długi ciążące na majątku zmusiły ostatnią właścicielkę, hrabinę Marię Sulatycką-Santi (córkę zmarłego w 1926 r. Kazimierza) do sprzedaży całego drzewostanu parku jednemu ze szczerzeckich kupców żydowskich. W ciągu paru tygodni zostają wycięte wszystkie drzewa, w tym wiekowe lipy, pamiętające czasy Potockich. Kolumny i kamienne lwy, które pozostały po pałacu zostają ostatecznie zburzone przez władze radzieckie parę lat po wojnie. Niestety, zachowało się bardzo mało zdjęć pałacu, są też one nie najlepszej jakości. (Za: Roman Aftanazy, Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, t.VII, Warszawa 1991-97; Edward Zawada, Siemianówka czasów mojej młodości, Wrocław 1995.)

  • /foto/8373/8373774m.jpg
    1912
  • /foto/8373/8373777m.jpg
    1912
  • /foto/8373/8373778m.jpg
    1912
  • /foto/8373/8373781m.jpg
    1912
  • /foto/8373/8373782m.jpg
    1912

moja domowa kolekcja

Poprzednie: Pałac w Siemianówce Strona Główna Następne: Pałac w Siemianówce