Jesteś niezalogowany
NOWE KONTO

Polski Deutsch

      Zapomniałem hasło/login


ä ß ö ü ą ę ś ć ł ń ó ż ź
Nie znaleziono żadnego obiektu
opcje zaawansowane
Wyczyść




Kościół ewangelicko-augsburski, ul. Cieciszewskiego, Łuck
Antoni Kuczek: Dziękuję.
Rzeka Styr w Łucku, Łuck
Antoni Kuczek: Dziękuje - dodałem.
Stacja kolejowa Krzemieniec, Krzemieniec
Antoni Kuczek: Dziękuję za wszystkie przypisana.
ul. Szeroka, Krzemieniec
Wolwro: Przypisałem do ul. Szerokiej.
Komarówka Zielona
Wolwro: Przypisałem do wsi.
Gmach Sokoła, Brzeżany (Бережани)
Antoni Kuczek: Dziękuję.

Ostatnio dodane
znaczniki do mapy

Antoni Kuczek
Antoni Kuczek
McAron
McAron
Antoni Kuczek

Ostatnio wyszukiwane hasła


 
 
 
 
Odsłonięcie pomnika ku czci Fryderyka II Wielkiego
Autor: maras°, Data dodania: 2021-01-18 00:12:57, Aktualizacja: 2021-01-18 00:12:57, Odsłon: 1237

Do historii Śląska cała ziemia jaworzyńska przeszła jako część ogromnych i najbardziej krwawych teatrów w wojnie trzydziestoletniej i w wojnach śląskich.

Do historii Śląska cała ziemia jaworzyńska przeszła jako część ogromnych i najbardziej krwawych teatrów w wojnie trzydziestoletniej i w wojnach śląskich. Szczególnie w pamięci obywateli Rzeszy utkwiły letnie miesiące 1761 roku, kiedy to na polach późniejszej Gminy Jaworzyna Śląska rozgrywała się batalia o Śląsk i przyszłość Prus. Tu, od 20 sierpnia do 25 września, odbywała się tzw. bitwa pod Bolesławicami, w której broniący Świdnicy król pruski Fryderyk II na czele 50 000 armii, odniósł zwycięstwo nad przeważającymi siłami koalicji austriacko-rosyjskiej w sile 130 000 armii. Tu, przy stacjonującej na Kleszej Górze (Pffafenbergu) baterii wchodzącej w skład bolesławickiego obozu, w namiocie pomiędzy żołnierzami, na słomianym posłaniu, w obliczu niebezpieczeństwa, nocował Fryderyk II. Pamięć o bitwie bolesławickiej trwałą wśród Prusaków długo, a najbardziej spektakularnym jej wyrazem stała się potężna feta, a raczej bufonada, której głównym bohaterem był cesarz Fryderyk Wilhelm II. Działo się to 8 września 1906 roku, kiedy to na Kleszej Górze odsłonięto pomnik ku czci Fryderyka II Wielkiego. W tym dniu, od rana ze strony Jaworzyny Śląskiej i Świdnicy ciągnęły tysiące obywateli z całego Śląska, zorganizowanych w grupy. Na czas tego największego w przedwojennej historii ziemi jaworzyńskiej zlotu, drogi i pola spokojnych dotąd wiosek przybrały niecodzienny i nienormalny wygląd. W pobliżu Starego Jaworowa powiewały flagi o barwach regionalnych. Szosa do Nowego Jaworowa została oflankowana girlandami i flagami narodowymi. Wokół zasłoniętego jeszcze pomnika powiewały śląskie sztandary. Plac pomnikowy, od strony Nowego Jaworowa, zamykał potężny, symboliczny namiot, a raczej baldachim. Pozostałe trzy boki tworzyły trybuny, udekorowane niemieckimi barwami. Szpalery obywateli tworzyły m.in. dzieci z miejscowych szkół, drużyny sportowe, delegacji organizacji społecznych, powiatowe straże pożarne ze Strzegomia i Świdnicy, związki i towarzystwa regionalne.

 

Pomnik wykonany był ze szczególną pruską starannością, z granitu wydobytego w Streithbergu (dziś Góra Zwycięstwa, co wobec tak „honorowego” zlecenia, miało przysporzyć sławy strzegomskiemu kamieniołomowi. Fundament pomnika stanowiła kwadratowa płyta o boku 7 m i grubości 1,25 m, z narożnymi wzmocnieniami dla osadzenia masztów. Na fundamencie wznosiła się pięciostopniowa podstawa, której piąty stopień tworzyła kwadratowa płyta o boku 4,25 m. Na niej spoczywał trzyczęściowy zespół pionowy, którego dolny cokół miał bok o szerokości 2,25 m i wysokości 60 cm, przy wadze 160 cetnarów. Część środkowa o boku 1,60 m, wysokości 1,15 m i wadze również 160 cetnarów, miała przytwierdzone z trzech stron brązowe tablice. Pierwsza tablica zawierała informację o bitwie i pobycie Fryderyka II Wielkiego w Bolesławicach, w 1761 roku, druga ilustrowała plan obozu bolesławickiego, a trzecia niosła wiersz autorstwa króla, adresowany do swojego przyjaciela markiza d’Argent. Czwarty bok nie posiadał brązowej tablicy, ale nie omieszkano wyryć na nim inskrypcji upamiętniającej uroczystość odsłonięcia pomnika i jej głównego aktora – cesarza Fryderyka II Wilhelma. Dominantę pomnika stanowił obelisk prawi 7m wysokości, o podstawie 92 cm i wadze 250 cetnarów, zakończony czworoboczną piramidą, widoczny z dość odległej okolicy.

 

Opisana groteskowa uroczystość była w owym czasie, dla żyjących w określonej pruskiej rzeczywistości obywateli, na pozór spokojnej ziemi jaworzyńskiej, wielkim wydarzeniem historycznym, które postanowiono jeszcze raz upamiętnić odsłaniają w dniu 19 października 1912 r. kamień pamiątkowy w Starym Jaworowi.

Po objęciu Śląska prze króla Prus Fryderyka II zmieniło się radykalnie położenie tutejszej ludności, nie więc dziwnego, że ten, jednej z największych wrogów Polaków, w pamięci obywateli Starego Jaworowa pozostał jako ojciec. Na kamieniu pamiątkowym w murze budynku, ufundowanego 17 kwietnia 1786 r. tak go określono:

„Przechodniu! W tym powiecie (obwodzie) był królewski namiot, tego, który (…) nocną wartę na pobliskim Wzgórzu Pfaff (Klesza Góra) od 20 sierpnia do 25 września 1761, jako wojownik przy Bolesławicach Fryderyk trzymał. Corocznie patrzymy tu ku niemu, ojcu ziemi. W dekadzie 17 kwietnia 1786 przypomniano.”

Po II wojnie światowej wystawiony przez cesarza Fryderyka II Wilhelma pomnik przeniesiono na Cmentarz Wojenny Armii Radzieckiej w Świdnicy przy ulicy Łukasińskiego. Tablice oczywiście zmieniono; a szczyt obelisku zwieńczono pięcioramienną, czerwoną gwiazdą

 

Niniejsze opracowanie pochodzi z „Kroniki Miasta i Gminy Jaworzyna Śląska” 1986, autor:  Ryszard Len


/ / / /
/ / / / / / /