MENU
Szczyt Howerli (2061 m n.p.m.), najwyższej góry Karpat Wschodnich w granicach przedwrześniowej Polski (chociaż formalnie do 1945 r.). Na szczycie dawny betonowy obelisk geodezyjny z okresu międzywojennego. Samo zdjęcie zaś poniekąd historyczne - sierpień 1990 r., a zatem formalnie jeszcze czasy istnienia Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich. Jeszcze rok wcześniej turystyczny wyjazd w ukraińskie Karpaty wydawał się nierealną mrzonką. Dopiero w 1990 r. wyruszyły tam pierwsze grupy polskich turystów - w tym przypadku członkowie Studenckiego Koła Przewodników Sudeckich we Wrocławiu (biało-czerwony proporczyk na obelisku wisiał już na nim przed naszym przybyciem). Sobota, 11 sierpnia 1990 r.

Dodał: Krzysiek_2° - Data: 2021-01-21 17:52:31 - Odsłon: 4238
11 sierpnia 1990

Aparat: Plustek OpticFilm 7200  


Najwyższy (2061 m n.p.m.) szczyt Beskidów znajdujący się w Beskidach Wschodnich, w północno-zachodniej części pasma Czarnohory, najwyższy szczyt Ukrainy. Do 1939 r. stanowił też najwyższy szczyt w polskiej części Karpat Wschodnich. W okresie międzywojennym przez Howerlę przebiegała granica polsko-czechosłowacka (w 1939 r. polsko-węgierska). Na szczycie austro-węgierski betonowy obelisk geodezyjny.

  • /foto/9138/9138851m.jpg
    1921 - 1928
  • /foto/9139/9139195m.jpg
    1921 - 1928
  • /foto/10018/10018400m.jpg
    1923 - 1926
  • /foto/9139/9139196m.jpg
    1928
  • /foto/10016/10016732m.jpg
    1930 - 1939
  • /foto/10019/10019840m.jpg
    1934
  • /foto/9194/9194873m.jpg
    1938
  • /foto/10328/10328810m.jpg
    1939
  • /foto/9126/9126741m.jpg
    1990
  • /foto/9128/9128297m.jpg
    1990
  • /foto/9751/9751464m.jpg
    2001
  • /foto/9751/9751472m.jpg
    2001
  • /foto/9751/9751476m.jpg
    2001
  • /foto/9138/9138924m.jpg
    2008

Krzysiek_2°

Poprzednie: Howerla (ukr. Говерла) (2061 m n.p.m.) Strona Główna Następne: Taupiszyrka (Тавпіширка) (1503 m n.p.m.)


morganghost | 2021-01-22 09:59:44
Obelisk nie pochodzi z czasów Austro-Węgier, najprawdopodobniej został postawiony po II wojnie światowej - nie ma go na zdjęciach z 20-lecia międzywojennego.
Krzysiek_2 | 2021-01-22 23:35:40
Wyraził Pan podobne wątpliwości w przypadku takiego samego (!) obelisku na Pikuju w Bieszczadach Wschodnich - odpisałem pod fotografią przedstawiającą tamten obelisk - .
morganghost | 2021-01-26 22:49:31
Jak wspomniałem już wcześniej - nie ma tego obelisku na zdjęciach z 20-lecia międzywojennego, więc nie istniał za czasów monarchii Austro-Węgierskiej.
Krzysiek_2 | 2021-01-26 23:39:29 | edytowany: 2021-01-26 23:58:30
Ale ile zna Pan zdjęć sprzed II wojny światowej zrobionych na szczycie Howerli? Jest ich co kot napłakał. Ja znam dziesiątki dawnych zdjęć Howerli, ale wszystkie zrobione z oddali. A szczyt tej góry jest tak płaski, że na fotografiach zrobionych nawet z bezpośredniego sąsiedztwa Howerli obelisk nie jest widoczny. Wiem, gdyż na Howerli bywałem. Wchodzi się na szczyt i dopiero wtedy rzuca się w oczy ten betonowy słup.
morganghost | 2021-01-27 23:40:28
Właśnie zapodałem zdjęcie z bardzo poważnego źródła, datowane z okresu znakowania granicy Polsko-Czechosłowackiej
Krzysiek_2 | 2021-01-28 00:18:28
A zatem sporo się wyjaśniło. Obelisk na Pikuju musiał zostać wzniesiony w związku z pracami polsko-czechosłowackiej komisji ujednolicającej systemy triangulacyjne w obydwu krajach w latach 1930-1932. W przypadku Howerli najprawdopodobniej było podobnie. Proszę zerknąć na czwarte i piąte przeźrocze w tej prezentacji - . Trzeba będzie dokładnie przekartkować wszystkie tomy "Wierchów" z lat 1932-1938. Może pojawi się tam jakaś kolejna informacja. Dziękuję za świetną fotografię ;)
morganghost | 2021-01-28 00:50:44
Mnie od dłuższego czasu męczyło to samo pytanie - kiedy te monolity postawiono i w jakim celu. Nie tak dawno opublikowano właśnie fotki z wyznaczania granicy Polsko-Czechosłowackiej na pauart i to rozwiało część wątpliwości, bo niektóre stare zdjęcia z tych szczytów były datowane na lata 50-te czy 30-ste. Będę drążył temat dalej :)
Krzysiek_2 | 2021-01-28 00:55:10 | edytowany: 2021-01-28 00:59:53
Ja natomiast wstawiłem zdjęcie fragmentu kopuły szczytowej Howerli z sierpnia 2008 r. . Siedzimy w najwyższym punkcie góry, gdzie ponoć przed wojną znajdował się główny znak graniczny, widoczny na wstawionej przez Pana fotografii. A na mojej fotografii obelisku nie widać - pisałem wyżej, że wierzchołek Howerli jest dosyć rozległy. Przypuszczam, że prędzej czy później przedwojenne fotografie betonowego słupa z Howerli się znajdą. Dzięki Pana fotografii wiadomo już jednak, że obelisk musiał zostać postawiony na szczycie podczas prac polsko-czechosłowackich w latach 1930-1932. Szkoda, że na Pana zdjęciu nie widać dalszych planów, można byłoby wówczas dokładnie ustalić lokalizację słupka granicznego i drewnianej wieży triangulacyjnej (austriackiej?, polskiej?, czechosłowackiej?). Czy w związku z dopasowywaniem sieci triangulacyjnych w obu krajach nie "przesunięto" obelisku-znaku geodezyjnego w stosunku do dotychczasowej wieży? Z pewnością w literaturze lub archiwaliach znajdą się odpowiedzi na te pytania. Przypuszczam, że jakiś historyk zajmujący się dziejami kartografii i geodezji serdecznie się uśmiecha czytając naszą dyskusję ;) Ja zaś planuję, tak na stare lata, jeszcze raz wybrać się na Howerlę ;)